Kể từ sau Đại hội đảng lần thứ 6 năm 1986 , Đảng Cộng Sản Việt Nam đã xác định nền kinh tế Việt Nam chuyển đổi từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước . Đây là bước mở đầu cho kinh tế nước ta hội nhập vào nền kinh tế khu vực cũng như thế giới . Do đó việc tìm ra các giải pháp cụ thể cho sự phát triển của các ngành kinh tế của Việt Nam nói chung và ngành thuỷ sản nói riêng là một yêu cầu rất quan trọng .
Trước năm 1980 , ngành thuỷ sản về cơ bản vẫn là một ngành kinh tế tự cấp tự túc thiên về khai thác những tiềm năng sẵn có của thiên nhiên nhiên theo kiểu “hái lượm”: Cơ chế quản lý kế hoạch hoá tập trung kéo dài , tiêu thụ theo cách giao nộp sản phẩm đã khiến chúng ta đánh giá thành tích theo tấn tạ bất kể giá trị , tiêu diệt tính hàng hoá của sản phẩm. Điều đó đã dẫn tới sự suy kiệt các động lực thúc đẩy xuất khẩu, đưa ngành đến bờ vực suy thoái vào cuối những năm 70 .
Từ năm 1980 đến nay , được mở đầu bằng chủ trương đẩy mạnh xuất khẩu và thử nghiệm cơ chế “tự cân đối , tự trang trải” mà thực chất là chú trọng nâng cao chất lượng giá trị sản phẩm làm , tạo ra nhằm tạo nguồn đầu tư để tái sản xuất mở rộng đã tạo ra động lực mới cho sự phát triển . Ngành thuỷ sản có thể coi là một ngành tiên phong trong quá trình đổi mới , chuyển hướng sang nền kinh tế thị trường ở Việt Nam . Trong quá trình đó , từ những nghề sản xuất nhỏ bé ngành đã có vị trí xứng đáng và đến năm 1993 đã được Đảng và Nhà nước chính thức xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước . Qua 20 năm phát triển , tổng sản lượng của ngành đã tăng gấp 3 lần , giá trị kim nghạch xuất khẩu tăng 87 lần .
