Từ xưa đến nay, ở Việt Nam và trên thế giới, sự thành công hay thất
bại của công việc hoặc sự tồn vong, suy thịnh của quốc gia, đều phụ thuộc
r ất lớn vào nguồn nhân lực của quốc gia. Trong bối cảnh phát triển mạnh
mẽ của cách mạng khoa học công nghệ hiện đại, kinh tế trí thức và toàn
cầu hoá, các nước ngày càng chú ý nhiều hơn đến phát triển nguồn nhân
lực chất lượng cao. Nguồn nhân lực đã trở thành lợi thế cạnh tranh của
nhiều quốc gia dân tộc trên thế giới. Phát huy vai trò giáo dục -đào tạo để
phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngày càng được các nước
chú trọng nhằm phát huy nội lực đất nước trước sự cạnh tranh quyết liệt và
gay gắt giữa các quốc gia dân tộc trên thế giới trong không gian toàn cầu
hóahiện nay.
Hơn hai mươi lăm năm thực hiện công cuộc đổi mới đất nước theo
định hướng xã hội chủ nghĩa do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, cách
mạng Việt Nam đã thu được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.
Đất nước đã thoát ra khỏi khủng hoảng kinh tế -xã hội, chuyển sang thời
kỳ phát triển mới: đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, vững
bước đi lên trên con đường xã hội chủ nghĩa. Những thành tựu đó tạo điều
kiện căn bản và đòi hỏi phải phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân
lực chất lượng cao để đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới.
Trong sự nghiệp đổi mới đất nước, nguồn nhân lực chất lượng cao
nước ta có sự phát triển nhanh, đóng góp quan trọng vào những thành tựu
to lớn có ý nghĩa lịch sử của đất nước trên tất cả các lĩnh vực của đời sống
xã hội. Giáo dục -đào tạo đã góp phần đặc biệt quan trọng quyết định trực
tiếp đến sự phát triển nguồn nhân lực ấy của đất nước. Nghị quyết Trung
ương 2 khoá VIII của Đảng đã đề ra quan điểm lớn: “Phát triển giáo dục
và đào tạo là quốc sách hàng đầu”, nhằm đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng
với yêu cầu mới. Đại hội XI của Đảng đã xác định đột phá chiến lược:
“Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là ngồn nhân lực chất lượng cao,
2
tập trung vào việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục quốc dân;
gắn kết chặt chẽ phát triển nguồn nhân lực với phát triển và ứng dụng khoa
học, công nghệ” [49, 106].
Trong những năm qua, nền giáo dục
-đào tạo Việt Nam nói chung,
các trường đại học ở nước ta nói riêng đã đào tạo ra được một đội ngũ kỹ
sư, cử nhânkhoa học giỏi, những thạc sĩ, tiến sĩ trên các lĩnh vực kinh tế,
chính trị, giáo dục và đào tạo, văn hóa, xã hội đáp ứng nhu cầu về nguồn
nhân lực chất lượng cao cho sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đất nước. Tuy nhiên, giáo dục -đào tạo ở Việt Nam hiện nay còn
nhiều hạn chế. Nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy, lực
lượng quản lý, giảng dạy, cơ chế, chính sách, cũng như môi trường, điều
kiện, trang thiết bị phục vụ giáo dục -đào tạo phát triển nguồn nhân lực
chất lượng cao còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.
Chất lượng giáo dục -đào tạo, nhất là ở bậc đại học -trực tiếp đào tạo
nguồn nhân lực chất lượng cao nhìn chung còn thấp. Trình độ, năng lực
chuyên môn của sinh viên sau khi ra trường còn nhiều hạn chế, khả năng
thích nghi với thực tế chưa cao; nguồn nhân lực chất lượng cao nước ta
còn thiếu về số lượng, hạn chế về chất lượng, bất cập về cơ cấu. Điều đó
phản ánh những hạn chế, bất cập của nền giáo dục - đào tạo nước ta,
chưa thể hiện tốt vai trò của mình trong phát triển nguồn nhân lực chất
lượng cao
