Nỗ lực phát triển thị trường lao động (LĐ) trong những năm qua đã đạt được
kết quả đáng khích lệ: cơ cấu LĐ chuyển dịch theo hướng tích cực, tạo việc làm cho
hàng triệu LĐ; thu nhập và đời sống của người lao động (NLĐ) trong các doanh
nghiệp (DN) được cải thiện; từng bước hình thành quan hệ lao động trong doanh
nghiệp (QHLĐDN) lành mạnh. Song thời gian gần đây, tình trạng tranh chấp lao
động (TCLĐ) dẫn đến đình công không đúng trình tự pháp luật có xu hướng gia tăng
với quy mô lớn (theo Bộ Lao động Thương binh và Xã Hội (LĐTB&XH) trong cả
nước năm 2006 xảy ra 387 vụ đình công, năm 2007 xảy ra 541 vụ đến năm 2008 là
trên 650 vụ, tăng 30% so với năm 2007, trong đó nhiều cuộc đình công có tới trên
1.000 LĐ tham gia) ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội và môi trường đầu tư, làm
thiệt hại cho NLĐ, người sử dụng lao động (NSDLĐ) và cả nền kinh tế. Tìm hiểu về
các con số “bất an” này thấy rằng sự kém ổn định của QHLĐDN Việt Nam không chỉ
do các thành tố nội tại chưa trưởng thành mà còn là kết quả của một hệ thống pháp
luật về QHLĐ chưa theo kịp thực tế cuộc sống; là kết quả tất yếu khi hệ thống thiết
chế QHLĐ đã được hình thành nhưng chưa phát triển đầy đủ; và đó cũng là kết quả
không thể khác của những “khoảng trống” trong công tác thanh tra, giám sát thực thi
pháp luật về QHLĐ. Những biểu hiện nói trên đã bộc lộ tính chưa hoàn thiện của
quản lý nhà nước (QLNN) về QHLĐDN ở nước ta. Nhận thức tầm quan trọng của
QLNN về QHLĐDN trong bối cảnh mới của phát triển kinh tế đất nước xét cả về mặt
lý luận và thực tiễn, NCS quyết định lựa chọn đề tài:“Hoàn thiện quản lý nhà nước
về quan hệ lao động trong doanh nghiệp Việt Nam” làm luận án tiến sĩ kinh tế.
