Ngô nếp tím (Zea mays L. var. ceratina Kulesh) là một dạng đặc thù của
ngô giàu anthocyanins và thành phần các chất kháng oxy hóa khác, được
trồng trọt và tiêu thụ rộng rãi ở Thái Lan, Trung Quốc và các nước khác ở
châu Á (Harakotr et al., 2014; Hu and Xu, 2011). Anthocyanins đặc biệt rất
giàu trong ngô có màu đậm, có lợi cho sức khỏe con người và được cho là
chất kháng oxy hóa và tiềm năng hoạt động chống ung thư, ngăn chặn bệnh
tim mạch, điều khiển chống béo phì, giảm nhẹ bệnh tiểu đường và khả năng
kháng viêm nhiễm (Jones, 2005; He and Giusti, 2010). Chính vì vậy nghiên
cứu chọn giống ngô nếp có chất lượng và giàu chất anthocyanin đang phát
triển mạnh mẽ. Hiện nay ở một số nước lai tạo ngô nếp tím đang được triển
khai bằng phương pháp lai ngô nếp trắng với ngô nếp tím tạo giống ngô nếp
lai chất lượng cao và giàu chất kháng ô xy hóa (Qing-ping Hu and Jian-guo
Xu, 2011; Harakotr et al., 2013; 2016).
Ngô nếp hạt rất nhiều màu từ trắng đến đen tương quan với hàm lượng
của các chất hóa học thực vật trong hạt. Màu hạt ở ngô do chất màu và hợp
chất khác gồm carotenoids, phenols và anthocyanin tạo màu ở vỏ hạt và lớp
ơloron trong nội nhũ. Các hợp chất sinh học và màu tăng tương quan với
tăng chất lượng dinh dưỡng của ngô nếp. Hạt có màu đậm như tía, xanh và
đỏ nhìn chung là ở lớp ơloron hoặc vỏ hạt ngô (Mahan et al., 2013).
