Việt Nam là quốc gia có diện tích đất bãi bồi ven sông (BBVS) khá lớn,
(khoảng 2.541.500ha) được bồi tụ từ hệ thống sông, ngòi dày đặc và phân bố từ
Bắc đến Nam (Nguyễn Bằng, 2010). Hiện nay, đất nông nghiệp ngày càng bị suy
giảm về diện tích và chất lượng bởi các nguyên nhân tự nhiên và con người trong
khi nhu cầu sử dụng đất ngày càng tăng. Vì vậy, việc quản lý, bảo vệ, sử dụng tài
nguyên đất nói chung và đất BBVS nói riêng một cách hiệu quả nhằm đáp ứng yêu
cầu phát triển bền vững là mục tiêu quan trọng của mỗi quốc gia.
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành một số văn bản quy phạm pháp
luật để quản lý và sử dụng đất BBVS hiệu quả như: Thông tư số 09/2013/TTBTNMT quy định về quản lý, sử dụng đất bãi bồi ven sông, đất bãi bồi ven biển,
đất có mặt nước ven biển; Thông tư số 02/2015/TT-BTNMT về hướng dẫn thực
hiện quản lý đất bãi bồi ven sông, ven biển. Các văn bản này đã được chính
quyền các địa phương có đất BBVS triển khai thực hiện một cách nghiêm túc và
đã làm cải thiện đáng kể công tác quản lý, sử dụng đất BBVS. Mặc dù vậy, cho
đến thời điểm hiện nay công tác quản lý đất BBVS đã và đang bộc lộ nhiều bất
cập như: Chưa theo kịp với yêu cầu cuộc sống cũng như những diễn biến thực tế
ở địa phương; chưa luật hóa đầy đủ các quy định để điều chỉnh mối quan hệ liên
quan trong quản lý và sử dụng đất; các cơ chế, chính sách liên quan còn chưa
toàn diện. Những vấn đề trên đã dẫn đến hệ quả là công tác quản lý đất đai chưa
chặt chẽ, sử dụng còn kém hiệu quả, nguồn thu ngân sách từ sử dụng đất bãi bồi
chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của đất
Phú Thọ là một trong chín tỉnh ở Việt Nam có sông Hồng chảy qua. Theo
thống kê của Sở TN&MT Phú Thọ (2015), tổng diện tích đất bãi bồi ven sông Hồng
(BBVSH) của tỉnh là 1.180,35ha đang được khai thác sử dụng cho các mục tiêu khác
nhau. Đây là một tỉnh mang đầy đủ các đặc trưng, đặc điểm cả về góc độ công tác
quản lý cũng như phương diện sử dụng đất bãi BBVS của một tỉnh trung du chuyển
tiếp với đồng bằng. Để quản lý, sử dụng quỹ đất này hiệu quả rất cần có một nghiên
cứu sâu, toàn diện về các vấn đề liên quan đến quản lý và sử dụng đất BBVS. Trên
cơ sở đó, NCS đã tiến hành đề tài nhằm đóng góp thêm các luận cứ khoa học để
nâng cao hiệu quả công tác quản lý và sử dụng đất BBVS của tỉnh Phú Thọ nói riêng
và trên cả nước nói chung trong thời gian tới
