Trong những năm gần đây, nhờ có chính sách đổi mới của Đảng và Nhà
nước, vấn đề tín ngưỡng, tôn giáo trong cả nước nói chung, ở từng địa phương
nói riêng rất được quan tâm nghiên cứu nhằm đáp ứng nhu cầu hiểu biết về tín
ngưỡng, tôn giáo và nhu cầu tín ngưỡng, tôn giáo của người dân cũng như công
tác quản lý hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo của các cấp chính quyền trong tình
hình mới. Đối với Vĩnh phúc, đời sống vật chất của người dân trong những năm
qua đã được nâng cao một cách đáng kể; nhu cầu về đời sống tinh thần của
người dân, trong đó có nhu cầu tín ngưỡng, tôn giáo cũng ngày càng phát triển
mạnh mẽ.
Vĩnh Phúc là địa bàn có nhiều tín ngưỡng, tôn giáo cùng hoạt động; cùng
với đó là các cơ sở thờ tự và lực lượng quần chúng tín đồ. Trước hết, đó là các
tín ngưỡng truyền thống. Cùng với tục thờ Bách Thần của người dân trong tỉnh
còn có các đền thờ Thánh Mẫu Tây Thiên được đặt ở nhiều nơi trên vùng đất
Tam Đảo. Hiện nay, ngoài đền Mẫu sinh, đền Mẫu hoá còn có các đền thờ
phụng công lao của Thánh Mẫu. Các hoạt động thờ Mẫu thường gắn với nghi
thức văn hoá dân gian đặc sắc trên địa bàn tỉnh.
Đối với Phật giáo, toàn tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay có 433 ngôi chùa. Nhiều
ngôi chùa cổ đã bị hoang phế, nhờ sự giúp đỡ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam
và Ban Đại diện Tỉnh hội Phật giáo Vĩnh Phúc cũng như công đức của du khách
thập phương, nay đã được sửa sang hay khôi phục lại thành những ngôi chùa
lớn như: chùa Hà Tiên, Thiền viện Trúc Lâm Tây Thiên, Thiền viện Trúc Lâm
Tuệ Đức, v.v Các cơ sở thờ tự này hằng năm thu hút được nhiều du khách về
hành hương đất Phật.
