MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Truyện Nôm bác học luôn tồn tại những yếu tố linh dị, ma
thuật, bói toán, chiêm mộng, ước muốn về sự đền bồi, hướng tới sự
hài hòa; trong đó, các yếu tố tâm lí tiền logic, những sự tham dự
không phân biệt giữa các tầng khác nhau của cấu trúc vũ trụ - tâm
linh: âm - dương; trên - dưới; người - trời, người - âm phủ, v.v. Bên
cạnh đó, các yếu tố lặp lại, các motif, sự luân phiên theo hướng hồi
cố của không gian và thời gian, v.v. là những phần không thể thiếu
trong kết cấu văn bản. Có cảm giác rằng, các nhân vật trong thế giới
truyện luôn có những ứng xử, biểu cảm trước thế giới phần lớn bằng
các khuôn đúc kinh nghiệm đã sẵn có, mang tính chất cộng đồng, của
tâm lí tập thể, thấp thoáng bóng dáng của thần thoại, cổ tích. Dù các
tác phẩm có thể mượn cốt truyện nước ngoài hay tự sáng tạo thì các
yếu tố biểu trưng của thần thoại, sử thi, của vô thức cộng đồng vẫn
luôn tham dự mật thiết vào cấu trúc truyện kể.
