Nguồn lực con người có vai trò to lớn trong sự nghiệp phát triển
bền vững của mỗi quốc gia, dân tộc. Vấn đề nguồn lực con người
được Đảng ta hết sức coi trọng, là tư tưởng cơ bản xuyên suốt trong
thời kỳ đổi mới. Con người Việt Nam trong thời kỳ mới đã có những
bước chuyển biến đáng kể, thực sự say mê, sáng tạo trong lao động,
học tập, nghiên cứu. góp phần quan trọng trong việc tạo ra bộ mặt
mới của đất nước.
Tuy nhiên để phát huy được những tiềm năng đó thì phải được
thể hiện qua quá trình lao động sản xuất mà một trong những biểu
hiện cụ thể của nó đó chính là VL và hiệu quả về mặt kinh tế - xã
hội mà nó tạo ra. Vì vậy, trong văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc
lần thứ IX của Đảng đã nhấn mạnh: "GQVL là nhân tố quyết định
để phát huy nhân tố con người, ổn định và phát triển kinh tế, làm
lành mạnh xã hội, đáp ứng nguyện vọng chính đáng và yêu cầu bức
xúc của nhân dân".
Xu hướng chung của quá trình CNH các nước đang phát triển
gắn với quá trình chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế theo hướng giảm
tỷ lệ lao động nông nghiệp, tăng tỷ trọng lao động công nghiệp và
dịch vụ. Trong đó xu hướng đô thị hoá, phát triển các khu công
nghiệp, các trung tâm kinh tế, văn hoá mới dẫn đến tình trạng một số
đông lao động mất đất sản xuất, mất nghề phải chuyển sang các công
2
việc khác. Tình hình này đang diễn ra đối với quá trình CNH, HĐH
của Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng.
Với chủ trương phát triển kinh tế - xã hội và gắn với vấn đề
GQVL của Thành phố Hà Nội đã có tác động tích cực đến tăng cầu
lao động, thúc đẩy thị trường lao động phát triển, cơ cấu lại lực lượng
lao động, góp phần nâng cao chất lượng lao động, tạo môi trường và
nhiều cơ hội cho người nông dân bị thu hồi đất nông nghiệp tìm được
việc làm, ổn định đời sống. Tuy nhiên, kết quả trên chưa phải là nhiều
trong điều kiện sức ép về việc làm của Thành phố, đặc biệt là đối với
nông dân khi thu hồi đất ở các huyện ngoại thành ngày càng gia tăng
dưới tác động của quá trình đô thị hoá, công nghiệp hoá. Trong quá
trình cơ cấu, sắp xếp lại doanh nghiệp, một bộ phận lao động đáp ứng
được yêu cầu mới về tuyển dụng, nhưng không thể đào tạo lại, bị mất
việc làm; vấn đề chuyển đổi ngành nghề, đào tạo, phục hồi thu nhập
cho số lao động trong diện thu hồi đất đề phục vụ yêu cầu của quá
trình đô thị hoá còn nhiều khó khăn càng làm cho vấn đề GQVL
ngày càng là vấn đề bức xúc.
Vì vậy, việc nghiên cứu vấn đề "Việc làm cho nông dân khi
thu hồi đất ở Hà Nội" được tác giả chọn làm đề tài nghiên cứu của
luận án tiến sĩ
