Thuế không chỉ là công cụ đảm bảo nguồn thu cho NSNN mà
còn là một công cụ quan trọng của Nhà nước để quản lý, điều tiết vĩ
mô nền kinh tế. Việc quản lý thuế giúp cho Nhà nước có nguồn thu
ổn định, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, thúc đẩy cạnh tranh
và phát triển nền kinh tế thị trường. Để công tác QLT hiệu quả thì
hoạt động kiểm tra, kiểm soát phải luôn được tăng cường, giúp cho
cơ quan quản lý Nhà nước có những điều chỉnh kịp thời trong việc
ban hành các chính sách, chế độ về thuế. Đối với hầu hết các quốc
gia nói chung và Việt Nam nói ri ng, thuế là nguồn thu chủ yếu của
NSNN. Trong đó, thuế TN và phí VMT là một khoản thu b t buộc
đối với các tổ chức và cá nhân có hoạt động khai thác tài nguy n
thi n nhi n không phụ thuộc vào cách thức tổ chức và hiệu quả sản
suất kinh doanh của người khai thác. Việc áp dụng thuế TN và phí
VMT góp phần quan trọng vào việc thực hiện chính sách quản lý,
kiểm soát, hướng dẫn, điều tiết các hoạt động khai thác, sử dụng tài
nguy n của quốc gia.
Thực tế qua thanh tra/kiểm tra thuế trong lĩnh vực khai thác tài
nguy n khoáng sản tại TP Đà Nẵng trong các năm qua cho thấy các
hành vi lách thuế, trốn thuế, gian lận thuế ngày càng nhiều và phức
tạp. Với cơ chế “tự tính, tự khai, tự nộp” theo quy định của Luật
Quản lý thuế số 78/2006/QH11 ngày 29/11/2006 có hiệu lực từ ngày
01/07/2007 đã trao quyền cho DN nói chung, DN khai thác tài
nguy n khoáng sản nói ri ng được tự quyết định trong việc tính, k
khai, nộp thuế và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về các khoản k
khai của mình, theo đó CQT chỉ thực hiện quản lý theo chức năng.2
Chính cơ chế “tự tính, tự khai, tự nộp” cũng là nguy n nhân dẫn đến
tình trạng gian lận, trốn thuế với nhiều hình thức tinh vi, khó phát
hiện. Việc thực hiện nghĩa vụ ngân sách của các DN khai thác tài
nguy n khoáng sản chưa tương xứng quy mô hoạt động của đơn vị là
vấn đề nóng đang được thành phố quan tâm trong những năm gần
đây.
uất phát từ thực trạng tr n, nh m phát huy được hiệu quả
trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của các DN khai thác khoáng
sản, qua đó nâng cao trách nhiệm bảo vệ môi trường và tài nguy n
khoáng sản của tổ chức, cá nhân được ph p khai thác khoáng sản, đó
cũng là lý do tác giả chọn đề tài “Hoàn thiện công tác kiểm soát
thuế Tài nguyên và phí Bảo vệ môi trường ở Cục Thuế thành phố
Đà Nẵng” làm đề tài nghi n cứu viết luận văn tốt nghiệp.
