<p>
Thị trường chứng khoán(TTCK) Việt Nam(VN) đi vào hoạt động từ tháng 7/2000 đến nay đó cú những bước phát triển đáng kể. Tuy cũn non trẻ nhưng TTCK Việt Nam bước đầu đó gúp phần hỡnh thành một mụ hỡnh thị trường vốn tương đối toàn diện, tạo lập và vận hành kênh huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế.
Bằng chứng là ngày đầu khai trương thị trường chính thức tại Trung tâm giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chớ Minh, chỉ cú 2 cụng ty niờm yết thỡ đến nay đó cú tới hơn 550 loại chứng khóan được niêm yết trong đó có tới hơn 200 cổ phiếu với tổng giá trị vốn hóa tới hơn1000 tỷ đồng. Tuy nhiên vào cuối năm 2007 và đến tận đầu năm 2009, đồng loạt các cổ phiếu trên 2 sàn giảm giá mạnh. Vào 24/2/2009, Vn-index đó rơi xuống mức đáy 235.5 điểm, HNX-index lùi về dưới mốc 100 điểm khi xuống mức thấp nhất trong lịch sử là 78.06 điểm. Nếu như 2008 được coi là một năm rất đáng quên khi các chỉ số liên tục sụt giảm thỡ bước sang 2009 và đến nay là 2010, TTCK VN đó cú sự phục hồi tương đối ấn tượng, không ít thời điểm đó để lại những dấu ấn quan trọng trong lịch sử 9 năm phát triển với những kỷ lục mới. Vn-index đó đạt tốc độ tăng lớn thứ 8 trong tổng số 89 chỉ số chứng khoán quan trọng trên thế giới khi tăng được 46% so với thời điểm đầu năm 2009. Kỷ lục về khối lượng giao dịch trên sàn HOSE được thiết lập vào ngày 10/6 với 101.774.520 cổ phiếu và chứng chỉ quỹ được chuyển nhượng, con số tương tự tại HNX là 56.522.170 cổ phiếu.
Qua cỏc con số trờn ta cú thể thấy ngay rằng giá của các cổ phiếu trên thị trường luôn luôn thay đổi theo thời gian. Điều này sẽ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho các nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường nhiều lợi nhuận cũng như rủi ro này . Do đó hiêủ biết và dự đoán được giá của các cổ phiếu cũng như dự đoán được khoản giá trị lỗ lói trong thời gian tới là một việc rất quan trọng đối với tất cả các nhà đầu tư và quản lý tài chớnh. Đó cú rất nhiều cỏc mụ hỡnh nghiờn cứu loại về tài sản này như mô hỡnh định giá tài sản, mô hỡnh lựa chọn danh mục đầu tư( dựa trờn mụ hỡnh SIM, EPG ), mụ hỡnh phũng hộ rủi ro, mụ hỡnh VaR .
VaR của một danh mục tài sản tài chính được định nghĩa là khoản tiền lỗ tối đa trong một thời hạn nhất định, nếu ta loạit rừ những trường hợp xấu nhất hiếm khi xảy ra. VaR là một phương pháp đánh giá rủi ro của một danh mục đầu tư theo hai tiêu chuẩn như giá trị của danh mục đầu tư và khả năng chịu đựng rủi ro của nhà đầu tư. Đây là một mô hỡnh được sử dụng rất rộng rói trong phõn tớch cổ phiếu, tuy nhiờn việc sử dụng VaR như một biện pháp có nguy cơ là tương đương với cách sử dụng các biện pháp truyền thống như phương sai hoặc độ lệch chuẩn. Chính vỡ vậy đó cú rất nhiều cỏc nhà khoa học mở rộng cỏc phương pháp để tính Var của cổ phiếu hay danh mục.
Trong bài này tụi sẽ trỡnh bày về một phương pháp mới chính là mô hỡnh GARCH đa biến( hay cũn gọi tắt là MGARCH) để xác định Var của các cổ phiếu trên sàn HOSE của thị trường Việt Nam . Phần I bài viết sẽ giới thiệu mụ hỡnh GARCH đa biến và vai trũ trong phõn tớch rủi ro danh mục đầu tư. Phần II trỡnh bày tổng quan về cổ phiếu trên sàn HOSE và đặc biệt là quan tâm tới cổ phiếu ngành ngân hang. Phần cuối III sẽ trỡnh bày ứng dụng mụ hỡnh BEKK (một dạng của mụ hỡnh MGARCH) và kết quả thu được.
</p>
